• czym są fake newsy i dezinformacja, czyli manipulacja rzeczywistością;
• definicja „infodemii” zjawiska powstałego na skutek nasilenia dezinformacji dotyczących pandemii koronawirusa;
• wstępne przedstawienie celów dezinformacji oraz jej skutków z zapowiedzią pełnej analizy w trakcie webinarium;
• wstępne omówienie odgórnych działań przeciwko dezinformacji: działania KE;
• wstępne omówienie oddolnych działań przeciwko dezinformacji: co powinni robić odbiorcy, by nie stać się ofiarami fake newsa.
Dezinformacja Kremla w krajach Unii Europejskiej – prezentacja dr Martyny Bildziukiewicz – ekspertki ds. dezinformacji kremlowskiej
Podczas rozmowy odniesiemy się do raportu opracowanego przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (EEAS) według którego od stycznia do kwietnia 2020 roku Unia Europejska odnotowała ponad 110 przypadków dezinformacji o koronawirusie powiązanych z Moskwą.
W dyskusji chcielibyśmy poruszyć następujące zagadnienia:
• cel dezinformacji rosyjskiej i płynące z niej zagrożenia:
- rozbicie jedności Unii Europejskiej
- destabilizacja w krajach UE
- osłabienie integracji UE
- podważanie oficjalnych informacji płynących od rządów krajów UE
- podważanie zdolności rządów UE do sprawowania władzy i zapewnienia bezpieczeństwa
obywatelom
- podsycanie konfliktów między państwami UE
- zaostrzenie paniki i gra na emocjach
- podważanie zaufania do europejskich systemów ochrony zdrowia
- podważanie europejskiego systemu wartości
- budowanie rosyjskiej strefy wpływów w krajach UE
• cechy dezinformacji jako broni np.:
- szeroki transgraniczny zasięg
- niskie koszty
- anonimowość, pozwala ukryć tożsamość dezinformatora
- umożliwienie realizacji celów politycznych bez działań militarnych
• omówienie konkretnych fake newsów:
- co miał na celu nadawca wymienionego fake newsa
- jakie zagrożenie stworzył fake news
- co w przywołanej fałszywej informacji powinno zwrócić uwagę odbiorców
- jak ustrzec się przed tego rodzaju dezinformacją
moderator: Michał Niewiadomski – redaktor dziennika „Rzeczpospolita”
Wstępem do dyskusji będą działania Komisji Europejskiej przeciwko dezinformacji. Komisja Europejska uruchomiła stronę internetową która ma za zadanie weryfikowanie fake newsów na temat koronawirusa.
Przykładowe zagadnienia do dyskusji:
• omówienie działań Komisji Europejskiej przeciwko dezinformacji m.in.
- monitoring informacji w internecie
- wyłapywanie najpopularniejszych oszustw
- analiza częstotliwości występowania fake newsów w sieci
- analiza skuteczności działań podejmowanych przeciwko dezinformacji
- analiza reklam i ofert sprzedaży produktów związanych z koronawirusem
- współpraca z serwisami takimi jak: Allegro, Amazon, AliExpress, Ebay, Facebook, Google itp.
- zwiększanie dostępu do wiarygodnych informacji
- eliminowanie fałszywych informacji o koronawirusie
- gromadzenie praktycznej, obiektywnej wiedzy o koronawirusie
- analiza fake newsów usuniętych z sieci
- sankcje prawne nakładane na autorów fake newsów.
• omówienie dodatkowych metod na walkę z dezinformacją:
- sposoby szerzenia świadomość na temat fake newsów wśród obywateli UE
- rola edukacji w budowaniu świadomych obywateli
- jak przywrócić wśród obywateli zaufanie do mediów profesjonalnych oraz instytucji publicznych?
• omówienie zagrożeń wynikających z fake newsów dla odbiorcy jako jednostki
- ukierunkowane przez dezinformację podejmowanie decyzji politycznych
- podważanie faktów (ruchy antycovidowe, antymaseczkowe) grożące utratą zdrowia lub życia
- podejmowanie życiowych decyzji w oparciu o kłamstwa: sprzeciw wobec noszenia maseczek, ruchy
antyszczepionkowe
- straty finansowe
Prelegenci:
Moderator: Michał Kolanko – redaktor dziennika „Rzeczpospolita”
W dyskusji na temat dezinformacji chcielibyśmy omówić:
• cel dezinformacji i płynących z niej zagrożeń
- rozbicie jedności wśród obywateli Polski
- osłabienie skuteczności antycovidowych działań rządowych
- podważanie oficjalnych informacji płynących ze strony władz
- podważanie zdolności zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom
- zaostrzenie paniki i gra na emocjach
- podważanie zaufania do systemów ochrony zdrowia
• przywołanie konkretnych fake newsów
- co miał na celu nadawca wymienionego fake newsa
- jakie zagrożenie stworzył fake news
- co w przywołanej fałszywej informacji powinno zwrócić uwagę odbiorców
- jak ustrzec się przed tego rodzaju dezinformacją
Prelegenci:
Moderator: Jacek Nizinkiewicz – redaktor dziennika „Rzeczpospolita”
W dyskusji postaramy się odpowiedzieć na pytanie jak nie stać się ofiarą dezinformacji?
Porozmawiamy o fake newsach, ich celach, zagrożeniach z nich płynących oraz o działaniach jakie podejmuje Komisja Europejska, by walczyć z dezinformacją. Odniesiemy się także do „Dekalogu walki z fake newsami” napisanego przez redakcję „Rzeczpospolitej” w lipcu 2020 roku. „Dekalog” jest jedną z form walki z dezinformacją, jaką podjął dziennik w ramach projektu
#Odporni_na_dezinformację. Projekt zapoczątkowany został w kwietniu 2020 roku, jako odpowiedź na
nasilający się problem fake newsów.
1. News odnosi się do faktów nie do opinii. Opinie to zwykle interpretacje faktów.
2. Nie wystarczy mieć poglądy. Do oceny sytuacji trzeba również włączyć myślenie.
3. Opieraj się nie na jednym, a na możliwie wielu źródłach.
4. Notka na platformie społecznościowej to nie zawsze jest wiarygodne źródło.
5. Jeśli nie identyfikujesz źródła, nie powtarzaj newsa.
6. Jeśli news wydaje ci się nieprawdopodobny, to pewnie tak jest.
7. Jeśli masz wątpliwości wobec newsa, to tym ważniejsza jest jego weryfikacja.
8. Pamiętaj, że granica między prawdą i fałszem jest bardzo cienka. To czasem jedno słowo.
9. Pamiętaj, że polityka składa się niemal wyłącznie z nieprawdy.
10. Zanim się wypowiesz, trzy razy pomyśl.
Prelegenci:
Moderator: Michał Szułdrzyński – zastępca redaktora naczelnego dziennika „Rzeczpospolita”